Kriolezja (krioablacja, termiczna neurodestrukcja) to zabieg, którego celem jest wyłączenie funkcji czuciowych wybranych struktur nerwowych przy zastosowaniu niskich temperatur.
Wytwarzana na końcu sondy temperatura -80 °C niszczy elementy tkanki nerwowej przenoszące
informacje bólowe, nie powodując trwałego uszkodzenia struktur nerwowych. Wykonuję ten zabieg
w trybie ambulatoryjnym pod kontrolą USG, dzięki czemu chory unika pobytu w szpitalu.
Zabieg jest małoinwazyjny, bezpieczny i przeprowadzany w znieczuleniu miejscowym.
Wyróżnia go wysoka skuteczność – redukuje ból na okres od kilku miesięcy do kilku lat. Umożliwia szybki powrót do normalnej aktywności. Najczęściej wykonywany u pacjentów z dolegliwościami kręgosłupa,
w szczególności w chorobie zwyrodnieniowej. Umożliwia złagodzenie dolegliwości, poprawę komfortu życia, a także odstawienie lub redukcję dawki leków przeciwbólowych.
Szybki efekt blokowania przewodzenia impulsów nerwowych w nerwie podobny jest do działania lokalnego leku znieczulającego (krioanalgezja), natomiast długotrwały efekt przypisywany jest mikrokryształom, jakie uszkadzają unaczynienie nerwu, doprowadzając do endoneuralnego obrzęku z następową martwicą Walerianowską przy zachowaniu jednak w całości osłonki mielinowej, co pozwala na regenerację nerwu po okresie od kilku do kilkunastu miesięcy. Ze względu na czasowe wyłączenie przewodnictwa nerwowego kriolezja jest stosowana wyłącznie w zakresie unerwienia dróg czuciowych (wyjątek nerw nadłopatkowy), gdyż uszkodzenie nerwu ruchowego mogłoby spowodować nieodwracalne zmiany w efektorze mięśniowym do czasu jego reinerwacji. Kriolezja jest najskuteczniejsza w zespołach bólowych pochodzących z małych, dobrze określonych generatorów bólu – najczęściej lokalnych uszkodzeń nerwów obwodowych.
Główne wskazania do zastosowania kriolezji:
- ból czaszkowo-twarzowy – neuralgie gałęzi nerwu
trójdzielnego, nerwów potylicznych większego i mniejszego, nerwu potylicznego trzeciego, nerwu językowo-gardłowego, nerwu usznego większego, - ból klatki piersiowej po torakotomii, po złamaniach żeber, po półpaścu,
- ból ściany brzucha – neuralgie nerwu biodrowo-podbrzusznego, nerwu udowo-płciowego i nerwu biodrowo-pachwinowego,
- ból miednicy i krocza – neuralgia nerwu sromowego, nerwów pośladkowych, nerwów zasłonowych, staw krzyżowo-biodrowy, kokcygodynia,
- ból kręgosłupa pochodzenia stawowego (pseudokorzeniowy) – gałązki przyśrodkowe odchodzące od gałęzi grzbietowych nerwu rdzeniowego,
- ból kończyny górnej – neuralgia nerwu nadłopatkowego, gałązki okostnowe w rejonie entezopatii i zmian zwyrodnieniowo-wytwórczych, gałązka powierzchowna nerwu promieniowego,nerwiaki poamputacyjne,
- ból kończyny dolnej – neuralgia nerwu skórnego bocznego uda, nerwu udowo-goleniowego, gałązki okostnowe w rejonie entezopatii i zmian zwyrodnieniowo-wytwórczych, gałązki kolanowe nerwu piszczelowego, ostroga piętowa, nerwiak Mortona.